Mae Aelod Senedd Plaid Cymru wedi galw am lacio'r rheolau ar gofrestru meddygon teulu yng Nghymru er budd personél y gwasanaeth arfog a chyn-filwyr.

Gwnaeth Peredur Owen Griffiths AS y galwadau yn ystod araith yn y Senedd lle tynnodd sylw at nifer o ffyrdd y mae cymuned y lluoedd arfog wedi cael eu gadael i lawr yng Nghymru.

Ymhlith y galwadau hynny, tynnodd Peredur sylw at y gwahaniaeth rhwng Cymru a Lloegr sy'n rhwystro mynediad at ofal iechyd ac yn atal trosglwyddiad llyfnach i fywyd sifil i gyn-filwyr Cymru.

Yn ystod ei araith yn y cyfarfod llawn, dywedodd: "Yng Nghymru rydym yn gofyn i gleifion ddadgofrestru o'u meddyg teulu presennol cyn cofrestru gydag un newydd.

"Mae hyn yn golygu y byddai unrhyw un sy'n cael ei bostio i ganolfan y lluoedd arfog yn Lloegr yn cael trafferth cael mynediad at ofal iechyd yn gyflym ar ôl dychwelyd adref am gyfnod estynedig neu adael y lluoedd arfog yn gyfan gwbl.

"Clywais yn uniongyrchol gan y Cyrnol Siôn Walker yn y Pencadlys 160fed Brigâd (Cymreig) yn Aberhonddu am sut mae'r cyfyngiad hwn yn rhwystro pontio personél y lluoedd arfog o fywyd milwrol i fywyd sifil."

Ychwanegodd: "Mewn cyferbyniad, mae GIG Lloegr wedi cyflwyno hyblygrwydd sy'n caniatáu i bersonél y lluoedd arfog aros wedi'i gofrestru gyda'u meddyg teulu milwrol a hefyd gofrestru fel claf dros dro neu ddeuol gyda meddyg teulu sifil pan gaiff ei bostio yn rhywle arall neu yn ystod ailsefydlu.

"Yn amlwg, mae'r system hon yn llawer gwell ar gyfer parhad gofal, yn enwedig i'r rhai sydd ag anghenion iechyd meddwl neu adsefydlu parhaus.

"Dywedodd rhywun sy'n ymwneud yn weithredol â hyrwyddo achos cyn-filwyr a'u lles wrth fy swyddfa nad oedd milwr ifanc sy'n gadael y fyddin ar ôl rhyddhau meddygol wedi cofrestru gyda meddyg teulu am dros flwyddyn, gan nad oedd yn sylweddoli bod yn rhaid iddo newid, ac roedd ganddo ormod o gywilydd i ofyn am help.

"Mae hyn yn ei dro yn arwain at waethygu pryder a chamddefnyddio alcohol i'r person ifanc bregus hwn.

"Hoffwn weld y Llywodraeth hon yn ymateb i'r sefyllfa hon i feddygon teulu a newid y rheolau cyn gynted â phosibl i atal mwy o ddioddefaint i'n personol a'n cyn-filwyr gwasanaeth arfog gweithredol."

Os hoffech chi gefnogi Peredur a Plaid Cymru, cliciwch ar y linc yma.